Hạch toán Tài khoản 155 – thành phẩm Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC

11 Tháng Mười Hai, 2018

Tài khoản 155 – thành phẩm Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC (Có hiệu lực từ ngày 1/1/2015). Thay thế Chế độ kế toán theo QĐ 15: Dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình biến động của các loại thành phẩm của doanh nghiệp.

1. Nguyên tắc kế toán

a) Tài khoản 155 dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình biến động của các loại thành phẩm của doanh nghiệp. Thành phẩm là những sản phẩm đã kết thúc quá trình chế biến do các bộ phận sản xuất của doanh nghiệp sản xuất hoặc thuê ngoài gia công xong đã được kiểm nghiệm phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật và nhập kho.

– Trong thanh toán giao dịch xuất khẩu ủy thác, tài khoản này chỉ sử dụng tại bên giao ủy thác, không sử dụng tại bên nhận ủy thác ( bên nhận giữ hộ ) .

b) Thành phẩm do các bộ phận sản xuất chính và sản xuất phụ của doanh nghiệp sản xuất ra phải được đánh giá theo giá thành sản xuất (giá gốc), bao gồm: Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung và những chi phí có liên quan trực tiếp khác đến việc sản xuất sản phẩm.

– Đối với chi phí sản xuất chung đổi khác được phân chia hết vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm theo ngân sách thực tiễn phát sinh trong kỳ .
– Đối với chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt được phân chia vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm dựa trên hiệu suất thông thường của máy móc thiết bị sản xuất. Công suất thông thường là số lượng mẫu sản phẩm đạt được ở mức trung bình trong những điều kiện kèm theo sản xuất thông thường .
– Trường hợp mức loại sản phẩm thực tiễn sản xuất ra cao hơn hiệu suất thông thường thì chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt được phân chia cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm theo ngân sách trong thực tiễn phát sinh .
– Trường hợp mức mẫu sản phẩm thực tiễn sản xuất ra thấp hơn mức hiệu suất thông thường thì chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt chỉ được phân chia vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng mẫu sản phẩm theo mức hiệu suất thông thường. Khoản chi phí sản xuất chung không phân chia được ghi nhận là ngân sách để xác lập tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ( ghi nhận vào giá vốn hàng bán ) trong kỳ .

c) Không được tính vào giá gốc thành phẩm các chi phí sau:

– giá thành nguyên vật liệu, vật tư, ngân sách nhân công và những chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại khác phát sinh trên mức thông thường ;
– giá thành dữ gìn và bảo vệ hàng tồn dư trừ những khoản ngân sách dữ gìn và bảo vệ hàng tồn dư thiết yếu cho quy trình sản xuất tiếp theo và ngân sách dữ gìn và bảo vệ lao lý của Chuẩn mực kế toán “ Hàng tồn dư ” ;
– Chi tiêu bán hàng ;
– Chi tiêu quản trị doanh nghiệp .

d) Thành phẩm thuê ngoài gia công chế biến được đánh giá theo giá thành thực tế gia công chế biến bao gồm: Chi phí nguyên liệu, vật liệu trực tiếp, chi phí thuê gia công và các chi phí khác có liên quan trực tiếp đến quá trình gia công.

đ) Việc tính giá trị thành phẩm tồn kho được thực hiện theo một trong ba phương pháp: Phương pháp giá thực tế đích danh; Phương pháp bình quân gia quyền; Phương pháp Nhập trước – Xuất trước.

e) Trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên, nếu kế toán chi tiết nhập, xuất kho thành phẩm hàng ngày được ghi sổ theo giá hạch toán (có thể là giá thành kế hoạch hoặc giá nhập kho thống nhất quy định). Cuối tháng, kế toán phải tính giá thành thực tế của thành phẩm nhập kho và xác định hệ số chênh lệch giữa giá thành thực tế và giá hạch toán của thành phẩm (tính cả số chênh lệch của thành phẩm đầu kỳ) làm cơ sở xác định giá thành thực tế của thành phẩm nhập, xuất kho trong kỳ (sử dụng công thức tính đã nêu ở phần giải thích tài khoản 152 “Nguyên liệu, vật liệu”).

g) Kế toán chi tiết thành phẩm phải thực hiện theo từng kho, từng loại, nhóm, thứ thành phẩm.

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 155 – Thành phẩm

Bên Nợ:

– Trị giá của thành phẩm nhập kho;
– Trị giá của thành phẩm thừa khi kiểm kê;
– Kết chuyển giá trị của thành phẩm tồn kho cuối kỳ (trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ).

Bên Có:

– Trị giá thực tế của thành phẩm xuất kho;
– Trị giá của thành phẩm thiếu hụt khi kiểm kê;
– Kết chuyển trị giá thực tế của thành phẩm tồn kho đầu kỳ (trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ).

Số dư bên Nợ: Trị giá thực tế của thành phẩm tồn kho cuối kỳ.

Tài khoản 155 – Thành phẩm, có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1551 – Thành phẩm nhập kho : Phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển của những loại thành phẩm đã nhập kho ( ngoại trừ thành phẩm là bất động sản ) ;
– Tài khoản 1557 – Thành phẩm bất động sản : Phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển của thành phẩm bất động sản của doanh nghiệp. Thành phẩm bất động sản gồm : Quyền sử dụng đất ; nhà ; hoặc nhà và quyền sử dụng đất ; hạ tầng do doanh nghiệp góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng để bán trong kỳ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại thông thường .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên.

3.1.1. Nhập kho thành phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra hoặc thuê ngoài gia công, ghi:

Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang.

3.1.2. Xuất kho thành phẩm để bán cho khách hàng, kế toán phản ánh giá vốn của thành phẩm xuất bán, ghi:

a) Đối với thành phẩm không phải là bất động sản
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm.

b ) Đối với thành phẩm bất động sản ( so với những khu công trình doanh nghiệp là chủ góp vốn đầu tư )
b1 ) Giá gốc thành phẩm bất động sản gồm có hàng loạt những ngân sách tương quan trực tiếp tới việc góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng bất động sản ( kể cả những ngân sách góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng hạ tầng gắn liền với bất động sản ) để đưa bất động sản vào trạng thái sẵn sàng chuẩn bị để bán .
b2 ) Chi tiêu tương quan trực tiếp tới việc góp vốn đầu tư, kiến thiết xây dựng bất động sản phải bảo vệ là những ngân sách thực tiễn đã phát sinh, những ngân sách đã có biên bản nghiệm thu sát hoạch khối lượng .
b3 ) Trường hợp doanh nghiệp chưa tập hợp được rất đầy đủ hồ sơ, chứng từ về những khoản ngân sách tương quan trực tiếp tới việc góp vốn đầu tư, kiến thiết xây dựng bất động sản nhưng đã phát sinh lệch giá bán bất động sản, doanh nghiệp được trích trước một phần ngân sách để tạm tính giá vốn hàng bán. Khi tập hợp đủ hồ sơ, chứng từ hoặc khi bất động sản hoàn thành xong hàng loạt, doanh nghiệp phải quyết toán số ngân sách đã trích trước vào giá vốn hàng bán. Phần chênh lệch giữa số ngân sách đã trích trước cao hơn số ngân sách trong thực tiễn phát sinh được kiểm soát và điều chỉnh giảm giá vốn hàng bán của kỳ thực hiện quyết toán .
b4 ) Việc trích trước ngân sách để tạm tính giá vốn thành phẩm bất động sản phải tuân thủ theo những nguyên tắc sau :
– Doanh nghiệp chỉ được trích trước vào giá vốn hàng bán so với những khoản ngân sách đã có trong dự trù góp vốn đầu tư, kiến thiết xây dựng nhưng chưa có đủ hồ sơ, tài liệu để nghiệm thu sát hoạch khối lượng và phải thuyết minh cụ thể về nguyên do, nội dung ngân sách trích trước cho từng khuôn khổ khu công trình trong kỳ .
– Doanh nghiệp chỉ được trích trước ngân sách để tạm tính giá vốn hàng bán cho phần bất động sản đã hoàn thành xong, được xác lập là đã bán trong kỳ và đủ tiêu chuẩn ghi nhận lệch giá theo pháp luật tại Thông tư này .
– Số ngân sách trích trước được tạm tính và số ngân sách thực tiễn phát sinh được ghi nhận vào giá vốn hàng bán phải bảo vệ tương ứng với định mức giá vốn tính theo tổng ngân sách dự trù của phần bất động sản được xác lập là đã bán ( được xác lập theo diện tích quy hoạnh ) .
b5 ) Phương pháp kế toán giá vốn thành phẩm bất động sản được xác lập là đã bán .

– Đối với phần giá trị thành phẩm đã hoàn thành, khi xuất bán, ghi:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm.

– Khi trích trước chi phí để tạm tính giá vốn thành phẩm bất động sản đã bán trong kỳ, ghi:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 335 – Chi phí phải trả.

– Các ngân sách góp vốn đầu tư, kiến thiết xây dựng trong thực tiễn phát sinh đã có đủ hồ sơ tài liệu và được nghiệm thu sát hoạch được tập hợp để tính ngân sách góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng bất động sản, ghi :

Nợ TK 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có các tài khoản liên quan.

– Khi các khoản chi phí trích trước đã có đủ hồ sơ, tài liệu chứng minh là đã thực tế phát sinh, kế toán ghi giảm khoản chi phí trích trước và ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang, ghi:

Nợ TK 335 – Chi phí phải trả
Có TK 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang.

– Khi hàng loạt dự án Bất Động Sản bất động sản triển khai xong, kế toán phải quyết toán và ghi giảm số dư khoản ngân sách trích trước còn lại ( nếu có ), ghi :

Nợ TK 335 – Chi phí phải trả
Có TK 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán (phần chênh lệch giữa số chi phí trích trước còn lại cao hơn chi phí thực tế phát sinh).

3.1.3. Xuất kho thành phẩm gửi đi bán, xuất kho cho các cơ sở nhận bán hàng đại lý, ký gửi, ghi:

Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán (gửi bán đại lý)
Có TK 155 – Thành phẩm.

3.1.4. Khi người mua trả lại số thành phẩm đã bán: Trường hợp thành phẩm đã bán bị trả lại thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, kế toán phản ánh doanh thu hàng bán bị trả lại theo giá bán chưa có thuế GTGT, ghi:

Nợ TK 521 – Các khoản giảm trừ doanh thu (5213)
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311)
Có các TK 111, 112, 131,… (tổng giá trị của hàng bán bị trả lại).

Đồng thời phản ánh giá vốn của thành phẩm đã bán nhập lại kho, ghi:
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán.

3.1.5. Kế toán sản phẩm tiêu dùng nội bộ:

Nợ các TK 641, 642, 241, 211
Có TK 155 – Thành phẩm.

3.1.6. Xuất kho thành phẩm chuyển cho các đơn vị hạch toán phụ thuộc trong nội bộ doanh nghiệp:

– Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào được phân cấp ghi nhận lệch giá, giá vốn, kế toán ghi nhận giá vốn thành phẩm xuất bán, ghi :

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm.

– Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào không được phân cấp ghi nhận lệch giá, giá vốn, kế toán ghi nhận giá trị mẫu sản phẩm luân chuyển giữa những khâu trong nội bộ doanh nghiệp là khoản phải thu nội bộ, ghi :

Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ
Có TK 155 – Thành phẩm
Có TK 333 – Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước (chi tiết từng loại thuế).

3.1.7 Xuất kho thành phẩm đưa đi góp vốn vào công ty con, công ty liên doanh, liên kết, ghi:

Nợ các TK 221, 222 (theo giá đánh giá lại)
Nợ TK 811 – Chi phí khác (chênh lệch giữa giá đánh giá lại nhỏ hơn giá trị ghi sổ của thành phẩm)
Có TK 155 – Thành phẩm
Có TK 711 – Thu nhập khác (chênh lệch giữa giá đánh giá lại lớn hơn giá trị ghi sổ của thành phẩm).

3.1.8 Khi xuất kho thành phẩm dùng để mua lại phần vốn góp tại công ty con, công ty liên doanh, liên kết, ghi:

– Ghi nhận lệch giá bán thành phẩm và khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :

Nợ các TK 221, 222 (theo giá trị hợp lý)
Có TK 511- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT đầu ra phải nộp.

– Ghi nhận giá vốn thành phẩm dùng để mua lại phần vốn góp tại công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155- Thành phẩm.

3.1.9. Mọi trường hợp phát hiện thừa, thiếu thành phẩm khi kiểm kê đều phải lập biên bản và truy tìm nguyên nhân xác định người phạm lỗi. Căn cứ vào biên bản kiểm kê và quyết định xử lý của cấp có thẩm quyền để ghi sổ kế toán:

– Nếu thừa, thiếu thành phẩm do nhầm lẫn hoặc chưa ghi sổ kế toán phải thực thi ghi bổ trợ hoặc kiểm soát và điều chỉnh lại số liệu trên sổ kế toán ;

– Trường hợp chưa xác định được nguyên nhân thừa, thiếu phải chờ xử lý:
+ Nếu thừa, ghi:

Nợ TK 155 – Thành phẩm (theo giá trị hợp lý)
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác (3381).
Khi có quyết định xử lý của cấp có thẩm quyền, ghi:

Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác.
Có các tài khoản liên quan.

+ Nếu thiếu, ghi :

Nợ TK 138 – Phải thu khác (1381 – Tài sản thiếu chờ xử lý)
Có TK 155 – Thành phẩm.

– Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền, kế toán ghi :

Nợ các TK 111, 112,…. (nếu cá nhân phạm lỗi bồi thường bằng tiền)
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động (trừ vào lương của cá nhân phạm lỗi )
Nợ TK 138 – Phải thu khác (1388) (phải thu bồi thường của người phạm lỗi)
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (phần giá trị hao hụt, mất mát còn lại sau khi trừ số thu bồi thường)
Có TK 138 – Phải thu khác (1381).

3.1.10. Trường hợp doanh nghiệp sử dụng sản phẩm sản xuất ra để biếu tặng, khuyến mại, quảng cáo (theo pháp luật về thương mại), khi xuất sản phẩm cho mục đích khuyến mại, quảng cáo:

a ) Trường hợp xuất mẫu sản phẩm để biếu khuyến mãi, khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, không kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa …., kế toán ghi nhận giá trị loại sản phẩm vào ngân sách bán hàng ( chi tiết cụ thể hàng khuyến mại, quảng cáo ), ghi :

Nợ TK 641 – Chi phí bán hàng
Có TK 155 – Thành phẩm (chi phí sản xuất sản phẩm).

b ) Trường hợp xuất mẫu sản phẩm để khuyến mại, quảng cáo nhưng người mua chỉ được nhận hàng khuyến mại, quảng cáo kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua loại sản phẩm ( ví dụ như mua 2 loại sản phẩm được Tặng Kèm 1 loại sản phẩm …. ) thì kế toán phải phân chia số tiền thu được để tính lệch giá cho cả hàng khuyến mại, giá trị hàng khuyến mại được tính vào giá vốn hàng bán ( trường hợp này thực chất thanh toán giao dịch là giảm giá hàng bán ) .
– Khi xuất hàng khuyến mại, kế toán ghi nhận giá trị hàng khuyến mại vào giá vốn hàng bán, ghi :

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (giá thành sản xuất)
Có TK 155 – Thành phẩm.

– Ghi nhận lệch giá của hàng khuyến mại trên cơ sở phân chia số tiền thu được cho cả loại sản phẩm được bán và mẫu sản phẩm khuyến mại, quảng cáo, ghi :

Nợ các TK 111, 112, 131…
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311) (nếu có).

c ) Nếu biếu Tặng Ngay cho cán bộ công nhân viên được giàn trải bằng quỹ khen thưởng, phúc lợi, kế toán phải ghi nhận lệch giá, giá vốn như thanh toán giao dịch bán hàng thường thì, ghi :
– Ghi nhận giá vốn hàng bán so với giá trị loại sản phẩm dùng để biếu, khuyến mãi ngay công nhân viên và người lao động :

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm.

– Ghi nhận lệch giá của loại sản phẩm được giàn trải bằng quỹ khen thưởng, phúc lợi, ghi :

Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi (tổng giá thanh toán)
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311) (nếu có).

3.1.11. Kế toán trả lương cho người lao động bằng sản phẩm

– Doanh thu của loại sản phẩm dùng để trả lương cho người lao động, ghi :

Nợ TK 334 – Phải trả người lao động (tổng giá thanh toán)
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311)
Có TK 3335 – Thuế thu nhập cá nhân (nếu có).

– Ghi nhận giá vốn hàng bán so với giá trị loại sản phẩm dùng để trả lương cho công nhân viên và người lao động :

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm.

3.1.12. Phản ánh giá vốn thành phẩm ứ đọng, không cần dùng khi thanh lý, nhượng bán, ghi:

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm.

3.2. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ.

a ) Đầu kỳ, kế toán địa thế căn cứ hiệu quả kiểm kê thành phẩm đã kết chuyển cuối kỳ trước để kết chuyển giá trị thành phẩm tồn dư đầu kỳ vào tài khoản 632 “ Giá vốn hàng bán ”, ghi :

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm.

b ) Cuối kỳ kế toán, địa thế căn cứ vào hiệu quả kiểm kê thành phẩm tồn dư, kết chuyển giá trị thành phẩm tồn dư cuối kỳ, ghi :

Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán.

Tại đâyTìm hiểu thêm thông tư 200 / năm trước / TT-BTC :Tại đâyHoặc tải thông tư 200 / năm trước / TT-BTC :

Source: https://taimienphi.club
Category: Chưa phân loại