Phải thu của khách hàng là gì

TÀI KHOẢN 131 – PHẢI THU CỦA KHÁCH HÀNG

1. Nguyên tắc kế toán

a) Dùng để phản ánh các khoản nợ phải thu và tình hình thanh toán các khoản nợ phải thu của doanh nghiệp với khách hàng về tiền bán sản phẩm, hàng hóa, BĐSĐT, TSCĐ, các khoản đầu tư tài chính, cung cấp dịch vụ. Tài khoản này còn dùng để phản ánh các khoản phải thu của người nhận thầu XDCB với người giao thầu về khối lượng công tác XDCB đã hoàn thành. Không phản ánh vào tài khoản này các nghiệp vụ thu tiền ngay.

b) Khoản phải thu của khách hàng cần được hạch toán chi tiết cho từng đối tượng, từng nội dung phải thu, theo dõi chi tiết kỳ hạn thu hồi (trên 12 tháng hay không quá 12 tháng kể từ thời điểm lập báo cáo) và ghi chép theo từng lần thanh toán. Đối tượng phải thu là các khách hàng có quan hệ kinh tế với doanh nghiệp về mua sản phẩm, hàng hóa, nhận cung cấp dịch vụ, kể cả TSCĐ, bất động sản đầu tư, các khoản đầu tư tài chính.

c) Bên giao ủy thác xuất khẩu ghi nhận trong tài khoản này đối với các khoản phải thu từ bên nhận ủy thác xuất khẩu về tiền bán hàng xuất khẩu như các giao dịch bán hàng, cung cấp dịch vụ thông thường.

d) Trong hạch toán chi tiết tài khoản này, kế toán phải tiến hành phân loại các khoản nợ, loại nợ có thể trả đúng hạn, khoản nợ khó đòi hoặc có khả năng không thu hồi được, để có căn cứ xác định số trích lập dự phòng phải thu khó đòi hoặc có biện pháp xử lý đối với khoản nợ phải thu không đòi được. Khoản thiệt hại về nợ phải thu khó đòi sau khi trừ dự phòng đã trích lập được ghi nhận vào chi phí quản lý doanh nghiệp trong kỳ báo cáo. Khoản nợ khó đòi đã xử lý khi đòi được, hạch toán vào thu nhập khác.

đ) Trong quan hệ bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo thỏa thuận giữa doanh nghiệp với khách hàng, nếu sản phẩm, hàng hóa, TSCĐ, BĐSĐT đã giao, dịch vụ đã cung cấp không đúng theo thỏa thuận trong hợp đồng kinh tế thì người mua có thể yêu cầu doanh nghiệp giảm giá hàng bán hoặc trả lại số hàng đã giao.

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng

Bên Nợ:

– Số tiền phải thu của khách hàng phát sinh trong kỳ khi bán mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, BĐSĐT, TSCĐ, dịch vụ, những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính ;- Số tiền thừa trả lại cho khách hàng ;- Đánh giá lại những khoản phải thu của khách hàng là khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ tại thời gian lập BCTC ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với tỷ giá ghi sổ kế toán ) .

Bên Có:

– Số tiền khách hàng đã trả nợ ;- Số tiền đã nhận ứng trước, trả trước của khách hàng ;- Khoản giảm giá hàng bán trừ vào nợ phải thu của khách hàng ;- Doanh thu của số hàng đã bán bị người mua trả lại ( có thuế GTGT hoặc không có thuế GTGT ) ;- Số tiền chiết khấu giao dịch thanh toán và chiết khấu thương mại cho người mua ;- Đánh giá lại những khoản phải thu của khách hàng là khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ tại thời gian lập BCTC ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với tỷ giá ghi sổ kế toán ) .

Số dư bên Nợ:

Số tiền còn phải thu của khách hàng .

Tài khoản này có thể có số dư bên Có:Số dư bên Có phản ánh số tiền nhận trước hoặc số đã thu nhiều hơn số phải thu của khách hàng chi tiết theo từng đối tượng cụ thể. Khi lập Báo cáo tình hình tài chính, phải lấy số dư chi tiết theo từng đối tượng phải thu của tài khoản này để ghi cả hai chỉ tiêu bên “Tài sản” và bên “Nguồn vốn”.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu:

3.1. Kế toán hàng bán bị khách hàng trả lại :Nợ TK 511Nợ TK 333Có TK 1313.2. Kế toán chiết khấu thương mại và giảm giá hàng bán :

a) Trường hợp số tiền chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán đã ghi ngay trên hóa đơn, kế toán phản ánh doanh thu theo giá đã trừ chiết khấu, giảm giá (ghi nhận theo doanh thu thuần) và không phản ánh riêng số chiết khấu, giảm giá

b) Trường hợp trên hóa đơn chưa thể hiện số tiền chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán do khách hàng chưa đủ điều kiện để được hưởng hoặc chưa xác định được số phải chiết khấu, giảm giá thì doanh thu ghi nhận theo giá chưa trừ chiết khấu, giảm giá (doanh thu gộp). Sau thời điểm ghi nhận doanh thu, nếu khách hàng đủ điều kiện được hưởng chiết khấu, giảm giá thì kế toán phải ghi nhận khoản chiết khấu, giảm giá là khoản giảm doanh thu gộp, ghi:

Nợ TK 511Nợ TK 333 ( Số thuế của hàng giảm giá, chiết khấu thương mại )Có TK 1313.3. Số chiết khấu thanh toán giao dịch phải trả cho người mua khi người mua giao dịch thanh toán tiền hàng trước thời hạn lao lý, trừ vào khoản nợ phải thu của khách hàng, ghi :Nợ TK 111Nợ TK 112Nợ TK 635 ( Số tiền chiết khấu thanh toán giao dịch )Có TK 131

3.4. Nhận được tiền do khách hàng trả (Kể cả tiền lãi của số nợ – nếu có), nhận tiền ứng trước của khách hàng theo hợp đồng bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ, ghi:

Nợ TK 111, 112Có TK 131Có TK 5153.5. Phương pháp kế toán những khoản phải thu nhà thầu so với khách hàng tương quan đến hợp đồng thiết kế xây dựng :

a, Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo giá trị khối lượngthực hiện, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được xác định một cách đáng tin cậy và được khách hàng xác nhận, kế toán phải lập hóa đơn trên cơ sở phần công việc đã hoàn thành được khách hàng xác nhận, căn cứ vào hóa đơn, ghi:

Nợ TK 131Có TK 511Có TK 3331 ( 33311 )

b, Khoản tiền thưởng thu được từ khách hàng trả phụ thêm cho nhà thầu khi thực hiện hợp đồng đạt hoặc vượt một số chỉ tiêu cụ thể đã được ghi trong hợp đồng, ghi:

Nợ TK 131Có TK 511Có TK 3331 ( 33311 )c, Khoản bồi thường thu được từ khách hàng hay những bên khác để bù đắp cho những ngân sách không gồm có trong giá trị hợp đồng ( như sự chậm trễ, sai sót của khách hàng và những tranh chấp về những biến hóa trong việc thực thi hợp đồng ), ghi :Nợ TK 131Có TK 511Có TK 3331 ( 33311 )d, Khi nhận được tiền giao dịch thanh toán khối lượng khu công trình triển khai xong hoặc khoản ứng trước từ khách hàng, ghi :Nợ những TK 111, 112Có TK 1313.6. Trường hợp khách hàng không thanh toán giao dịch bằng tiền mà giao dịch thanh toán bằng hàng ( theo phương pháp hàng đổi hàng ), địa thế căn cứ vào giá trị vật tư, sản phẩm & hàng hóa nhận trao đổi ( tính theo giá trị hài hòa và hợp lý ghi trong hóa đơn GTGT hoặc Hóa đơn bán hàng của khách hàng ) trừ vào số nợ phải thu của khách hàng, ghi :Nợ những TK 152, 153, 156Nợ TK 611 ( Hàng tồn dư kế toán theo chiêu thức KKDK )Nợ TK 133Có TK 1313.7. Trường hợp phát sinh khoản nợ phải thu khó đòi thực sự không hề thu nợ được phải giải quyết và xử lý xóa khỏi, địa thế căn cứ vào biên bản giải quyết và xử lý xóa nợ, ghi :Nợ TK 229 ( Số đã lập dự trữ )Nợ TK 642 ( Số chưa lập dự trữ )Có TK 1313.8. Kế toán khoản phải thu về phí ủy thác tại bên nhận ủy thác xuất nhập khẩuNợ TK 131Có TK 511Có TK 3331 ( 33311 )3.9. Khi phát sinh lệch giá, thu nhập khác bằng ngoại tệ chưa thu được tiền của khách hàng, địa thế căn cứ tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian phát sinh, ghi :Nợ TK 131 ( tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian phát sinh )

Có TK 511, 711 (tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm phát sinh)

Trích:

– Điều 17, Chương II, Thông tư 133/2016/TT-BTC

– Sách TT 133