4 Tháng Mười Hai, 2018
Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 (Có hiệu lực từ ngày 1/1/2015). Thay thế Chế độ kế toán theo QĐ 15: Dùng để phản ánh các khoản nợ phải thu và tình hình thanh toán các khoản nợ phải thu của doanh nghiệp với khách hàng về tiền bán sản phẩm, hàng hóa, BĐS đầu tư, TSCĐ, các khoản đầu tư tài chính, cung cấp dịch vụ.Tài khoản 131 còn dùng để phản ánh các khoản phải thu của người nhận thầu XDCB với người giao thầu về khối lượng công tác XDCB đã hoàn thành.
1. Nguyên tắc kế toán
a) Tài khoản 131 dùng để phản ánh các khoản nợ phải thu và tình hình thanh toán các khoản nợ phải thu của doanh nghiệp với khách hàng về tiền bán sản phẩm, hàng hóa, BĐS đầu tư, TSCĐ, các khoản đầu tư tài chính, cung cấp dịch vụ. Tài khoản này còn dùng để phản ánh các khoản phải thu của người nhận thầu XDCB với người giao thầu về khối lượng công tác XDCB đã hoàn thành. Không phản ánh vào tài khoản này các nghiệp vụ thu tiền ngay.
b) Khoản phải thu của khách hàng cần được hạch toán chi tiết cho từng đối tượng, từng nội dung phải thu, theo dõi chi tiết kỳ hạn thu hồi (trên 12 tháng hay không quá 12 tháng kể từ thời điểm báo cáo) và ghi chép theo từng lần thanh toán. Đối tượng phải thu là các khách hàng có quan hệ kinh tế với doanh nghiệp về mua sản phẩm, hàng hoá, nhận cung cấp dịch vụ, kể cả TSCĐ, bất động sản đầu tư, các khoản đầu tư tài chính.
c) Bên giao ủy thác xuất khẩu ghi nhận trong tài khoản này đối với các khoản phải thu từ bên nhận ủy thác xuất khẩu về tiền bán hàng xuất khẩu như các giao dịch bán hàng, cung cấp dịch vụ thông thường.
d) Trong hạch toán chi tiết tài khoản này, kế toán phải tiến hành phân loại các khoản nợ, loại nợ có thể trả đúng hạn, khoản nợ khó đòi hoặc có khả năng không thu hồi được, để có căn cứ xác định số trích lập dự phòng phải thu khó đòi hoặc có biện pháp xử lý đối với khoản nợ phải thu không đòi được.
đ) Trong quan hệ bán sản phẩm, hàng hoá, cung cấp dịch vụ theo thoả thuận giữa doanh nghiệp với khách hàng, nếu sản phẩm, hàng hoá, BĐS đầu tư đã giao, dịch vụ đã cung cấp không đúng theo thoả thuận trong hợp đồng kinh tế thì người mua có thể yêu cầu doanh nghiệp giảm giá hàng bán hoặc trả lại số hàng đã giao.
e) Doanh nghiệp phải theo dõi chi tiết các khoản nợ phải thu của khách hàng theo từng loại nguyên tệ. Đối với các khoản phải thu bằng ngoại tệ thì thực hiện theo nguyên tắc:
– Khi phát sinh những khoản nợ phải thu của khách hàng ( bên Nợ tài khoản 131 ), kế toán phải quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian phát sinh ( là tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước thương mại nơi chỉ định khách hàng thanh toán giao dịch ). Riêng trường hợp nhận trước của người mua, khi đủ điều kiện kèm theo ghi nhận lệch giá thì bên Nợ tài khoản 131 vận dụng tỷ giá ghi sổ thực tiễn đích danh so với số tiền đã nhận trước ;
– Khi tịch thu nợ phải thu của khách hàng ( bên Có tài khoản 131 ) kế toán phải quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá ghi sổ thực tiễn đích danh cho từng đối tượng người dùng khách nợ ( Trường hợp khách nợ có nhiều thanh toán giao dịch thì tỷ giá trong thực tiễn đích danh được xác lập là tỷ giá bình quân gia quyền di động những thanh toán giao dịch của khách nợ đó ). Riêng trường hợp phát sinh thanh toán giao dịch nhận trước tiền của người mua thì bên Có tài khoản 131 vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn ( là tỷ giá ghi vào bên Nợ tài khoản tiền ) tại thời gian nhận trước ;
– Doanh nghiệp phải đánh giá lại các khoản phải thu của khách hàng có gốc ngoại tệ tại tất cả các thời điểm lập Báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật. Tỷ giá giao dịch thực tế khi đánh giá lại khoản phải thu của khách hàng là tỷ giá mua ngoại tệ của ngân hàng thương mại nơi doanh nghiệp chỉ định khách hàng thanh toán tại thời điểm lập Báo cáo tài chính.
Trường hợp doanh nghiệp có nhiều khoản phải thu và thanh toán giao dịch tại nhiều ngân hàng nhà nước thì được dữ thế chủ động lựa chọn tỷ giá mua của một trong những ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp liên tục có thanh toán giao dịch. Các đơn vị chức năng trong tập đoàn lớn được vận dụng chung một tỷ giá do Công ty mẹ pháp luật ( phải bảo vệ sát với tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn ) để nhìn nhận lại những khoản phải thu của khách hàng có gốc ngoại tệ phát sinh từ những thanh toán giao dịch trong nội bộ tập đoàn lớn .
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng
Bên Nợ:
– Số tiền phải thu của khách hàng phát sinh trong kỳ khi bán loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư, TSCĐ, dịch vụ, những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính ;
– Số tiền thừa trả lại cho khách hàng .
– Đánh giá lại những khoản phải thu bằng ngoại tệ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam ) .
Bên Có:
– Số tiền khách hàng đã trả nợ ;
– Số tiền đã nhận ứng trước, trả trước của khách hàng ;
– Khoản giảm giá hàng bán cho khách hàng sau khi đã giao hàng và khách hàng có khiếu nại ;
– Doanh thu của số hàng đã bán bị người mua trả lại ( có thuế GTGT hoặc không có thuế GTGT ) ;
– Số tiền chiết khấu giao dịch thanh toán và chiết khấu thương mại cho người mua .
– Đánh giá lại những khoản phải thu bằng ngoại tệ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam ) .
Số dư bên Nợ:
Số tiền còn phải thu của khách hàng .
Tài khoản 131 hoàn toàn có thể có số dư bên Có. Số dư bên Có phản ánh số tiền nhận trước, hoặc số đã thu nhiều hơn số phải thu của khách hàng chi tiết cụ thể theo từng đối tượng người tiêu dùng đơn cử. Khi lập Bảng Cân đối kế toán, phải lấy số dư chi tiết cụ thể theo từng đối tượng người dùng phải thu của tài khoản này để ghi cả hai chỉ tiêu bên “ Tài sản ” và bên “ Nguồn vốn ” .
3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu
3.1. Khi bán sản phẩm, hàng hoá, cung cấp dịch vụ chưa thu được ngay bằng tiền (kể các khoản phải thu về tiền bán hàng xuất khẩu của bên giao ủy thác), kế toán ghi nhận doanh thu, ghi:
a ) Đối với loại sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, bất động sản góp vốn đầu tư thuộc đối tượng người tiêu dùng chịu thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và cung ứng dịch vụ theo giá bán chưa có thuế, những khoản thuế gián thu phải nộp được tách riêng ngay khi ghi nhận lệch giá ( kể cả thuế GTGT phải nộp theo chiêu thức trực tiếp ), ghi :
Nợ Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng (tổng giá thanh toán)
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (giá chưa có thuế)
Có TK 333 – Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
b ) Trường hợp không tách ngay được những khoản thuế phải nộp, kế toán ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế phải nộp. Định kỳ kế toán xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm thuế phải nộp và ghi giảm lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.
3.2. Kế toán hàng bán bị khách hàng trả lại:
Nợ TK 5213 – Hàng bán bị trả lại (giá bán chưa có thuế)
Nợ TK 333 – Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước (số thuế GTGT của hàng bán bị trả lại, chi tiết cho từng loại thuế)
Có Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng.
3.3. Kế toán chiết khấu thương mại và giảm giá hàng bán
a ) Trường hợp số tiền chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán đã ghi ngay trên hóa đơn bán hàng, kế toán phản ánh lệch giá theo giá đã trừ chiết khấu, giảm giá ( ghi nhận theo lệch giá thuần ) và không phản ánh riêng số chiết khấu, giảm giá ;
b ) Trường hợp trên hóa đơn bán hàng chưa biểu lộ số tiền chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán do khách hàng chưa đủ điều kiện kèm theo để được hưởng hoặc chưa xác lập được số phải chiết khấu, giảm giá thì lệch giá ghi nhận theo giá chưa trừ chiết khấu ( lệch giá gộp ). Sau thời gian ghi nhận lệch giá, nếu khách hàng đủ điều kiện kèm theo được hưởng chiết khấu, giảm giá thì kế toán phải ghi nhận riêng khoản chiết khấu giảm giá để định kỳ kiểm soát và điều chỉnh giảm lệch giá gộp, ghi :
Nợ TK 521 – Các khoản giảm trừ doanh thu (5211, 5212)(giá chưa có thuế)
Nợ TK 333 – Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước (số thuế của hàng giảm giá, chiết khấu thương mại)
Có Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng (tổng số tiền giảm giá).
3.4. Số chiết khấu thanh toán phải trả cho người mua do người mua thanh toán tiền mua hàng trước thời hạn quy định, trừ vào khoản nợ phải thu của khách hàng, ghi:
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
Nợ TK 635 – Chi phí tài chính (Số tiền chiết khấu thanh toán)
Có Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng.
3.5. Nhận được tiền do khách hàng trả (kể cả tiền lãi của số nợ – nếu có), nhận tiền ứng trước của khách hàng theo hợp đồng bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ, ghi:
Nợ các TK 111, 112,….
Có Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động tài chính (phần tiền lãi).
Trường hợp nhận ứng trước bằng ngoại tệ thì bên Có TK 131 ghi theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm nhận tiền ứng trước (tỷ giá mua của ngân hàng nơi thực hiện giao dịch)
3.6. Phương pháp kế toán các khoản phải thu của nhà thầu đối với khách hàng liên quan đến hợp đồng xây dựng:
a) Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo tiến độ kế hoạch:
– Khi hiệu quả triển khai hợp đồng kiến thiết xây dựng được ước tính một cách đáng đáng tin cậy, kế toán địa thế căn cứ vào chứng từ phản ánh lệch giá tương ứng với phần việc làm đã hoàn thành xong ( không phải hóa đơn ) do nhà thầu tự xác lập, ghi :
Nợ TK 337 – Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
– Căn cứ vào hóa đơn được lập theo tiến độ kế hoạch để phản ánh số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch đã ghi trong hợp đồng, ghi:
Nợ Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng
Có TK 337 – Thanh toán theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311).
b) Trường hợp hợp đồng xây dựng quy định nhà thầu được thanh toán theo giá trị khối lượng thực hiện, khi kết quả thực hiện hợp đồng xây dựng được xác định một cách đáng tin cậy và được khách hàng xác nhận, kế toán phải lập hóa đơn trên cơ sở phần công việc đã hoàn thành được khách hàng xác nhận, căn cứ vào hóa đơn, ghi:
Nợ Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311).
c) Khoản tiền thưởng thu được từ khách hàng trả phụ thêm cho nhà thầu khi thực hiện hợp đồng đạt hoặc vượt một số chỉ tiêu cụ thể đã được ghi trong hợp đồng, ghi:
Nợ Tài khoản 131- Phải thu của khách hàng
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311).
d) Khoản bồi thường thu được từ khách hàng hay các bên khác để bù đắp cho các chi phí không bao gồm trong giá trị hợp đồng (như sự chậm trễ, sai sót của khách hàng và các tranh chấp về các thay đổi trong việc thực hiện hợp đồng), ghi:
Nợ Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311).
đ) Khi nhận được tiền thanh toán khối lượng công trình hoàn thành hoặc khoản ứng trước từ khách hàng, ghi:
Nợ các TK 111, 112,…
Có Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng.
3.7. Trường hợp khách hàng không thanh toán bằng tiền mà thanh toán bằng hàng (theo phương thức hàng đổi hàng), căn cứ vào giá trị vật tư, hàng hoá nhận trao đổi (tính theo giá trị hợp lý ghi trong Hoá đơn GTGT hoặc Hoá đơn bán hàng của khách hàng) trừ vào số nợ phải thu của khách hàng, ghi:
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật liệu
Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ
Nợ TK 156 – Hàng hóa
Nợ TK 611- Mua hàng (hàng tồn kho kế toán theo phương pháp KKĐK)
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (nếu có)
Có Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng.
3.8. Trường hợp phát sinh khoản nợ phải thu khó đòi thực sự không thể thu nợ được phải xử lý xoá sổ, căn cứ vào biên bản xử lý xóa nợ, ghi:
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất tài sản (2293) (số đã lập dự phòng)
Nợ TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp (số chưa lập dự phòng)
Có Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng.
3.9. Kế toán khoản phải thu về phí ủy thác tại bên nhận ủy thác xuất nhập khẩu:
Nợ Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (5113)
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311)
3.10. Khi lập Báo cáo tài chính, số dư nợ phải thu của khách hàng bằng ngoại tệ được đánh giá theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm lập Báo cáo tài chính:
– Nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với tỷ giá Đồng Việt Nam, ghi:
Nợ Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái (4131).
– Nếu tỷ giá ngoại tệ giảm so với tỷ giá Đồng Việt Nam, ghi:
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái (4131)
Có Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng.
4. Nguyên tắc kế toán các khoản phải thu
4.1. Các khoản phải thu được theo dõi chi tiết theo kỳ hạn phải thu, đối tượng phải thu, loại nguyên tệ phải thu và các yếu tố khác theo nhu cầu quản lý của doanh nghiệp.
4.2. Việc phân loại các khoản phải thu là phải thu khách hàng, phải thu nội bộ, phải thu khác được thực hiện theo nguyên tắc:
a ) Phải thu của khách hàng gồm những khoản phải thu mang đặc thù thương mại phát sinh từ thanh toán giao dịch có đặc thù mua – bán, như :
Phải thu về bán hàng, cung ứng dịch vụ, thanh lý, nhượng bán gia tài ( TSCĐ, BĐSĐT, những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính ) giữa doanh nghiệp và người mua ( là đơn vị chức năng độc lập với người bán, gồm cả những khoản phải thu giữa công ty mẹ và công ty con, liên kết kinh doanh, link ). Khoản phải thu này gồm cả những khoản phải thu về tiền bán hàng xuất khẩu của bên giao ủy thác trải qua bên nhận ủy thác ;
b ) Phải thu nội bộ gồm những khoản phải thu giữa đơn vị chức năng cấp trên và đơn vị chức năng cấp dưới thường trực không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc vào ;
c ) Phải thu khác gồm những khoản phải thu không có tính thương mại, không tương quan đến thanh toán giao dịch mua – bán, như :
– Các khoản phải thu tạo ra lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, như : khoản phải thu về lãi cho vay, tiền gửi, cổ tức và doanh thu được chia ;
– Các khoản chi hộ bên thứ ba được quyền nhận lại ; Các khoản bên nhận ủy thác xuất khẩu phải thu hộ cho bên giao ủy thác ;
– Các khoản phải thu không mang tính thương mại như cho mượn gia tài, phải thu về tiền phạt, bồi thường, gia tài thiếu chờ giải quyết và xử lý …
4.3. Khi lập Báo cáo tài chính, kế toán căn cứ kỳ hạn còn lại của các khoản phải thu để phân loại là dài hạn hoặc ngắn hạn.
Các chỉ tiêu phải thu của Bảng cân đối kế toán hoàn toàn có thể gồm có cả những khoản được phản ánh ở những tài khoản khác ngoài những tài khoản phải thu, như : Khoản cho vay được phản ánh ở TK 1283 ; Khoản ký quỹ, ký cược phản ánh ở TK 244, khoản tạm ứng ở TK 141 … Việc xác lập những khoản cần lập dự trữ phải thu khó đòi được địa thế căn cứ vào những khoản mục được phân loại là phải thu thời gian ngắn, dài hạn của Bảng cân đối kế toán .
4.4. Kế toán phải xác định các khoản phải thu thỏa mãn định nghĩa của các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ (được hướng dẫn chi tiết ở tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái) để đánh giá lại cuối kỳ khi lập Báo cáo tài chính.
Tại đâyTìm hiểu thêm thông tư 200 / năm trước / TT-BTC :Tại đâyHoặc tải thông tư 200 / năm trước / TT-BTC :
Source: https://taimienphi.club
Category: Chưa phân loại