Khi lên men dung dịch rượu etylic loãng người ta thu được giấm ăn, đó là dung dịch axit axetic. Vậy Axit axetic có công thức cấu tạo như thế nào? Nó có tính chất và ứng dụng ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học sau:
1. Tóm tắt lý thuyết
1.1.Tính chất vật lí
1.2. Cấu tạo phân tử1.3. Tính chất hóa học1.4. Ứng dụng1.5. Điều chế1.6. Tổng kết
2. Bài tập minh hoạ
3. Luyện tập Bài 45 Hóa học 9
3.1. Trắc nghiệm3.2. Bài tập SGK và Nâng cao
4. Hỏi đápvề Bài 45 chương 5 Hóa học 9
Hình 1: Mô hình phân tử của Axit axetic ở dạng rỗng và đặc
Công thức cấu tạo:
Công thức cấu tạo :Công thức rút gọn : CH3 – COOHNhóm ( – COOH ) này làm cho phân tử có tính axit
a) Axit axetic có tính chất của một axit không?Axit axetic là một axit hữu cơ mang tính chất của một axit. Tuy nhiên, axit axetic là một axit yếu.Làm hóa hồng quỳ tímTác dụng với kim loại: 2CH3COOH + Zn→ (CH3COO)2Zn + H2\(\uparrow\)(có sủi bọt khí không màu)Tác dụng với bazơ:CH3COOH + NaOH→CH3COONa + H2O (chứng minh phản ứng đã xảy ra bằng cách cho chất chỉ thị màu phenolphtalein vào dung dịch kiềm trước thấy dung dịch màu hồng, sau đó kiềm bị trung hòa bởi axit làm màu hồng nhạt dần rối mất hẳn)Tác dụng với oxit bazơ: 2CH3COOH + CuO (bột, màu đen)→ (CH3COO)2Cu + H2O (dung dịch Cu2+màu xanh lam)Tác dụng với muối: 2CH3COOH + CaCO3→ (CH3COO)2Ca + CO2\(\uparrow\)+ H2O (có sủi bọt khí không màu)Một số video tiến hành các phản ứng minh họa cho tính axit của CH3COOHnhư sau:a ) Axit axetic có đặc thù của một axit không ? Axit axetic là một axit hữu cơ mang đặc thù của một axit. Tuy nhiên, axit axetic là một axit yếu. Làm hóa hồng quỳ tímTác dụng với sắt kẽm kim loại : 2CH3 COOH + Zn → ( CH3COO ) 2Z n + H2 \ ( \ uparrow \ ) ( có sủi bọt khí không màu ) Tác dụng với bazơ : CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O ( chứng tỏ phản ứng đã xảy ra bằng cách cho chất chỉ thị màu phenolphtalein vào dung dịch kiềm trước thấy dung dịch màu hồng, sau đó kiềm bị trung hòa bởi axit làm màu hồng nhạt dần rối mất hẳn ) Tác dụng với oxit bazơ : 2CH3 COOH + CuO ( bột, màu đen ) → ( CH3COO ) 2C u + H2O ( dung dịch Cu2 + màu xanh lam ) Tác dụng với muối : 2CH3 COOH + CaCO3 → ( CH3COO ) 2C a + CO2 \ ( \ uparrow \ ) + H2O ( có sủi bọt khí không màu ) Một số video thực thi những phản ứng minh họa cho tính axit của CH3COOHnhư sau :
Video 1: Axit axetic tác dụng với quỳ, Kim loại, oxit kim loại và muối
Video 2: Axit axetic tác dụng với dung dịch kiềm
b) Axit axetic có phản ứng với rượu etylic không?Cách tiến hành:Các em chú ý quan sát thí nghiệm sau:b ) Axit axetic có phản ứng với rượu etylic không ? Các em quan tâm quan sát thí nghiệm sau :
Video 3:Rượu etylic tác dụng với Axit axetic
Hiện tượng:Trong ống nghiệm có chất lỏng không màu, mùi thơm, không tan trong nước, nổi trên mặt nước.Trong ống nghiệm có chất lỏng không màu, mùi thơm, không tan trong nước, nổi trên mặt nước .Bạn đang xem : Công thức cấu tạo của axit axeticGiải thích:Rượu etylic tác dụng với axit axetic tạo etyl axetat theo phản ứng C2H5OH + CH3COOH
1.4. Ứng dụng của Axit axetic
Rượu etylic công dụng với axit axetic tạo etyl axetat theo phản ứng C2H5OH + CH3COOHCH3COOC2H5 + H2O
Hình 2: Ứng dụng của Axit axetic
1.5. Điều chế
Trong công nghiệp: Điều chế từ Butan theo phương trìnhTrong công nghiệp : Điều chế từ Butan theo phương trình2C4 H10 + 5O2 \ ( \ overset { xt, t ^ { 0 } } { \ rightarrow } \ ) 4CH3 COOH + 2H2 OĐể sản xuất giấm ăn người ta thường dùng pp lên men dd rượu etylic loãngĐể sản xuất giấm ăn người ta thường dùng pp lên men dd rượu etylic loãngC2H5OH + O2 \ ( \ overset { men giam } { \ rightarrow } \ ) CH3COOH + H2O
1.6. Tổng kết
Hình 3: Sơ đồ tư duy bài Axit axetic
Bài 1:Cho 180 gam axit axetic tính năng với 138 gam rượu etylic ( có xúc tác axit ). Sau khi phản ứng trọn vẹn đã có 44 % lượng axit chuyển thành este. Tính khối lượng những chất thu được sau phản ứng .Xem thêm : Axit Nitric Tác Dụng Với Kim Loại, Axit Nitric ( Hno3 ) Là GìHướng dẫn:Lượng axit axetic tham gia phản ứng là : \ ( { m_ { C { H_3 } COOH } } = 180. \ frac { { 44 } } { { 100 } } = 79,2 ( gam ) \ )Phương trình phản ứng :CH3COOH + C2H5OH
CH3COOC2H5 + H2OM : 60 46 88Ban đầu ( gam ) : 180 138 0Phản ứng ( gam ) : 79,2 → \ ( \ frac { { 79,2. 46 } } { { 60 } } = 60,72 \ ) → \ ( \ frac { { 79,2. 88 } } { { 60 } } = 116,16 \ )Như vậy sau phản ứng :Khối lượng axit axetic còn lại là : 180 – 79,2 = 108,8 ( gam )Khối lượng rượu etylic còn lại là : 138 – 60,72 = 77,28 ( gam )Khối lượng este thu được là : 116,16 ( gam )Bài 2:Cho 150 ml dung dịch axit axetic công dụng hết với 100 ml dung dịch NaOH 0,5 M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 3,26 gam chất rắn khan. Tính nồng độ mol của dung dịch axit axetic bắt đầu .Hướng dẫn:Vì đề bài không nói rõ là cho tính năng với dung dịch NaOH vừa đủ hay dư nên mẫu sản phẩm sau khi cô cạn dung dịch sẽ chứa muối CH3COONa và hoàn toàn có thể có thêm NaOH rắn, khan .Phương trình hóa học :CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2Oa ( mol ) → a ( mol ) → a ( mol )Gọi số mol NaOH dư là bTa có : Tổng số mol của NaOH là : a + b = 0,5. 0,1 = 0,05 ( 1 )
Số gam chất rắn khan thu được là: 82a + 40b = 3,26 (2)
Từ ( 1 ) và ( 2 ) ta có hệ phương trình :\ ( \ left \ { \ begin { array } { l } a + b = 0,05 \ \ 82 { \ rm { a } } + 40 b = 3,26 \ end { array } \ right. \ Rightarrow \ left \ { \ begin { array } { l } a = 0,03 ( mol ) \ \ b = 0,02 ( mol ) \ end { array } \ right. \ )Nồng độ mol của axit axetic bắt đầu là : \ ( { C_M } = \ frac { n } { V } = \ frac { { 0,03 } } { { 0,15 } } = 0,2 ( M ) \ )
Source: https://taimienphi.club
Category: Chưa phân loại