CHĂM SÓC VÀ XỬ TRÍ VẾT THƯƠNG PHẦN MỀM ĐƠN GIẢN

I. KHÁI NIỆM

Vết thương được định nghĩa chung là sự mất liên tục của bất kể phần nào của khung hình do chấn thương, gồm có những tổn thương do ảnh hưởng tác động cơ học và tổn thương do chất hoá học, nhiệt, tia xạ, vi trùng và những chất có tính ô nhiễm cho mô tế bào .

II. PHÂN LOẠI VẾT THƯƠNG

  • Vết thương sạch : là vết thương ngoại khoa không bị nhiễm khuẩn. Vết thương không thông với đường hô hấp, tiêu hóa, niệu – dục và những xoang thanh quản. Có hiện tượng kỳ lạ viêm không đáng kể, loại vết thương này được khâu ngay .
  • Vết thương nhiễm : là vết thương hở do chấn thương hơn 6 đến 8 giờ. Vết thương dạng này do lây nhiễm nhiều dòng vi trùng, có nhiều vật lạ nên hội đủ nhiều yếu tố rủi ro tiềm ẩn giúp vi trùng tăng sản về số lượng và độc tính khiến cho vết thương có nhiều năng lực nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, nếu vết thương dơ được đều trị đúng mức bằng cắt lọc và rửa sạch thì hoàn toàn có thể khâu ngay lần đầu hoặc khâu trì hoãn mà không sợ nhiễm khuẩn .
  • Vết thương nhiễm nặng: là vết thương bị ô nhiễm nặng, vi khuẩn tăng sản nhiều và xâm nhập vào mô, làm xuất hiện dấu hiệu viêm: sưng, nóng, đỏ, đau. Tiêu chuẩn vết thương nhiễm khuẩn:

    • Thay đổi tại chổ vết thương : Viêm tấy, mưng mủ hoặc hoại tử …
    • Nhiễm trùng nhiễm độc body toàn thân nếu nhiễm khuẩn nặng tại vết thương .

— > Một vết thương hở do chấn thương nếu không được xử trí tốt sẽ có rủi ro tiềm ẩn nhiễm khuẩn cao. Hầu hết phẫu thuật viên đều lo lắng khi khâu vết thương loại này

III. KHÁM LÂM SÀNG

III.1. Hỏi bệnh

  • Mốc thời hạn ( đến sớm hay muộn ) .
  • Cơ chế tổn thương, thái độ xử trí khởi đầu .
  • Môi trường bị thương .

III.2. Thăm khám

  • Mất máu : da xanh, niêm nhợt, da lạnh, vã mồi hôi lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt …
  • Tại vết thương : thực trạng, đặc thù vết thương, mức độ ô nhiễm .
  • Vị trí, số lượng, kích cỡ, bờ mép, tổ chức triển khai dập nát, hướng ống vết thương, đáy vết thương, dị vật, đặc thù dịch chảy ra ( máu, mủ, máu chảy thành tia, phì phò, … có ý nghĩa trong chẩn đoán phân biệt ) .
  • Khám tính năng những cơ quan tổn thương : khám hô hấp, hoạt động, cảm xúc, mạch ngoại vi, bấm móng tay móng chân .

III.3. Xét nghiệm đề nghị

  • X-quang xương, khớp: khi cần

IV. CHẨN ĐOÁN

Vị trí, thời hạn, sớm hay muộn, phức tạp hay đơn thuần, có kèm tổn thương cơ quan khác kèm theo không .

V. CHĂM SÓC VÀ XỬ TRÍ VẾT THƯƠNG

V.1. Vết thương sạch:

Vết thương sạch là đường mổ qua mô thông thường trong thực trạng vô khuẩn .
Xử trí vết thương sạch :

  • Rửa bằng nước muối đẳng trương .
  • Sát trùng lại vùng da quanh vết thương bằng povidone iodine 10 % .
  • Trải khăn lỗ vô trùng.

  • Gây tê tại chỗ bằng lidoain 2 % .
  • Khâu da, những mũi cách nhau 1 cm .
  • Tiêm ngừa uốn ván + ngừa dại ( nếu do con vật cắn rủi ro tiềm ẩn bệnh dại ) .

V.2. Vết thương nhiễm

  • Chăm sóc + cắt lọc biến nó thành vết thương sạch .
  • Xử trí như vết thương sạch .
  • Tiêm ngừa uốn ván + ngừa dại ( nếu do con vật cắn rủi ro tiềm ẩn bênh dại ) .
  • Kháng sinh thích hợp .
  • Khám chuyên khoa ngoại khi cần .

V.3. Vết thương nhiễm nặng

  • Dẫn lưu ổ mủ nếu vết thương rộng .
  • Chăm sóc kĩ vết thương .
  • Che phủ mặt phẳng của vết thương .
  • Kháng sinh thích hợp với nhiễm khuẩn .
  • Tiêm ngừa uốn ván + dại ( nếu do con vật cắn rủi ro tiềm ẩn bị bệnh dại ) .
  • Khám chuyên khoa ngoại .

TÀI LIỆU THAM KHẢO

  1. “ Mổ Ruột thực hành thực tế ” ĐHYD TP.HCM.
  2. Phác đồ: “ Chẩn đoán và xử trí vết thương phần mềm”, Sở Y Tế, 2017.

  3. Tài liệu hướng dẫn “ Quy trình kỹ thuật ngoại khoa chuyên khoa chấn thương chỉnh hình ”, Bộ Y Tế, 2017 .
  4. Phác đồ : “ Điều trị ngoại khoa ”, Chợ Rẫy, 2013 .
  5. Phác đồ “ Viêm Quầng và viêm mô tế bảo ” BVBNĐ, 2018 .

Leave a comment

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *